بایدها و نبایدها – حفظ سلامت روانی با کاهش اضطراب

با شیوع بیماری کرونا در ایران و شرایط مواجهه ناگهانی با این بحران، بی شک بسیاری از ما با ترس ناشی از ناشناخته بودن آن مواجه شدیم. برای کاهش این اضطراب بدنبال کسب خبر و دستیابی به ابزار و وسایلی بودیم که بتوانیم خود و خانواده مان را از گزند بیماری دور نگه داریم. بتدریج و با انتشار اطلاعات علمی در خصوص ویروس کرونا و با دستیابی به ابزار حفاظتی، بخشی از اضطراب درونی مان کاسته شد. اما اکنون تغییر ایجاد شده در ساختارزندگی- کار- عادت ها و شیوه های زیستی مان، تغییرات فراوانی ایجاد کرده است.

ما تا پیش از این تعاریف مشخصی از فضاها و زمان ها در زندگی مان داشتیم. بطور مثال: برای کسانی که در بیرون از منزل کار می کردند حضور در خانه مربوط  می شد به ساعات استراحت که درمحدوده زمانی از عصر تا پایان شب  قرار می گرفت. این اوقات معمولا در منزل و با گفتگو و دیدار حاضرین خانه و صرف شام و … خاتمه می یافت. باقی ساعات هم در خواب ، رفت و آمد و محل کار می گذشت.

استیلای شرایط بحران شیوع ویروس باعث شده است که ترس از ابتلای خود و یا وابستگان بشدت افزایش یابد. این امر رعایت نکات بهداشتی را به شکل فزاینده ای در بین همه ما افزایش داده است. هر یک از ما سعی می کنیم با دستیابی به آخرین اخبار و دستاوردهای علمی و تخصصی به جدیدترین روش ها و ابزارها برای مقابله با خطر ابتلا دست یابیم.

بجز این موارد باید اضطراب های ناشی از نقصان های مالی پیش رو را نیز اضافه کرد، مانند ترس از بیکاری و عدم دریافت دستمزد. اکنون با گذشت نزدیک به دو ماه از شروع همه گیری بیماری در ایران و خانه نشینی نزدیک به سه هفته ای تمام ایرانیان، شرایط روحی و روانی همه دچار تغییرات فراوانی شده است. این سه هفته آزمون بزرگی برای ما بود تا به یاد بیاوریم همزیستی و همجواری با عزیزان در عین لذت بخش بودن، اگر بدون شناخت از موقعیت جدید و روش های زیست نوین صورت پذیرد می تواند تنگناهایی پیش رویمان قراردهد.

افزایش آمار تماس با اورژانس اجتماعی و موارد مربوط به کودک آزاری و همسرآزاری موید این نکته است که افزایش فشارها و عدم کنترل و مدیریت خشم و اضطراب می تواند به اندازه بیماری کووید -۱۹ خطرناک باشد.

با یک جستجوی ساده در اینترنت میتوانیم هزاران پیشنهاد و روش برای کنترل اضطراب و خشم پیدا کنیم. اما چند نکته در بین همه آنها بارها و بارها تکرار شده است. این تکرار و تاکید، نشانی از قطعیت نتیجه مفید بکارگیری این روش هاست.

به نظر می رسد حتی اگر شیوع بیماری در کمتر از شش ماهِ پیش رو کاهش یافته و شرایط ابتلا، رو به پایان رود، بحران های اقتصادی و به تبع آن فشارهای مالی و روانی در سطح جهان زمان بیشتری برای خاتمه نیاز دارد.

پس بیایید با هم ضمن مرور این نکات سعی کنیم بعنوان عضوی از خانواده، محل کار، محل زندگی، شهر، کشور و جامعه جهانی بشکلی منطقی تر، سالم تر و با نشاط تر از این بحران عبور کنیم.

باید سعی کنیم بپذیریم شرایط موجود ،عمومی است و نه تنها فضای زندگی من و خانواده بلکه کل جهان را ناامن کرده است.

باید سعی کنیم بعنوان یک فرد نقش خود را در شکل دهی جامعه بپذیریم. چقدر سلامتی من، به عنوان یک فرد، می تواند ضامن سلامتی خانواده، شهر و … باشد.

بعنوان یک فرد هم وظایف خود را در رعایت بهداشت انجام دهیم و هم سعی کنیم با آموزش و آگاهی رسانی خانواده و … را نیز ملزم به رعایت کنیم.

برای کسب آخرین اخبار، زمان مشخصی را در نظر داشته باشیم و فقط در همان زمان به منابع خبری خود مراجعه کنیم.

انتخاب منبع مناسب و موثق در کنترل اضطراب ناشی از شایعات و دروغ قطعا موثرترین راه است.

حتما به ساعت خواب و بیداری، استراحت های روزانه  و وعده های غذا توجه کنیم و سعی کنیم حتما در برقراری نظم این امور، سایرین را نیز با خود همراه سازیم.

برای تهیه مایحتاج خانه برنامه داشته باشیم. این نظم از مشاجرات خانوادگی کاسته و اثر مهمی در صرفه جویی مالی دارد. حس خوب ناشی از نتایج به دست آمده قطعا بر کاهش اضطراب ما تاثیر مثبت خواهد داشت.

در طول روز حتما ساعتی را برای انجام حرکات ورزشی و یا پیاده روی اختصاص دهیم. می توانیم در اطراف منزل خود و درساعات کم رفت و آمد پیاده روی کنیم.

حتما در طول روز ساعتی را هر چند کوتاه به مطالعه اختصاص دهیم. می توانیم در حوزه های مرتبط به کارمان اطلاعات خود را افزایش دهیم.

بخشی از زمان خود را به کارهای دست جمعی با اعضای خانواده اختصاص دهیم، بازی، تماشای تلویزیون، ورزش و آشپزی.

آشپزی، به اشتباه بعنوان وظیفه مادران ثبت شده است. تجربه بسیاری از خانواده ها در سراسر دنیا حاکی از این است که احساس خوب ناشی از آشپزی در خانه و دیدن چهره های شاد و خندان اعضای خانواده در هنگام صرف دستپخت تهیه شده، بسیار لذتبخش بوده و در هنگام ایجاد تجربه مشترک آشپزی با کودکان بیشتر میگردد.

هرچند اشاراتی بسیار مکرر و مختصر به منظور لزوم کاهش اضطراب، مدیریت خشم و بهبود سلامت روان در شرایط بحرانی شیوع بیماری همه گیرکووید -۱۹ داشتیم، اما اعتقاد داریم ما هر کدام نسخه درست سلامتی روان خود را با استفاده ازتوصیه ها و تجارب مختلف و آزمون آنها پیدا خواهیم کرد.