استاندارد راهنما برای مدیریت و دفع پسماندهای حاصل از ساخت و فرآوری نانواشیاء
نانوفناوری و محیط زیست
در سال‌های اخیر، فناوری نانو از آزمایشگاه پژوهشی به کارخانۀ تولیدی و محصولات مصرفی راه یافته است. نانواشیاء ساخته شده را می‌توان با محصولاتی ترکیب کرد تا علاوه بر بهبود عملکردشان، خواص جدیدی نیز ایجاد شود. در طول فرآیند تولید، استفاده یا دفع این محصولات ممکن است نانواشیاء ساخته شده منتشر شوند و با انسان و محیط زیست تماس یابند. هنوز هم تولیدکنندگان نانواشیاء ساخته شده و جامعۀ علمی دقیقاً نمی‌دانند که نانومواد، به ویژه نانواشیاء ساخته شده، دارای ریسک سلامتی برای کارگران، کاربران و محیط زیست است یا خیر. اما احتمال داده می‌شود که برخی از نانواشیاء ساخته شده ممکن است برای سلامت انسان و محیط زیست مخاطره آمیز باشند.
نانو و استانداردسازی
نانواشیاء ساخته شده ممکن است در اثر فرمولاسیون نانومقیاس شان، خواص فیزیک و شیمیایی متمایزی داشته باشند. از این رو ممکن است دارای مخاطرات و ریسک‌هایی برای سلامت انسان و محیط زیست باشند که کاملا متفاوت با موارد ناشی از مواد غیرنانومقیاس است. بنابراین برای مدیریت و ارزیابی مخاطرات و ریسک‌های انسانی و زیست محیطی مربوط به مدیریت و دفع پسماند حاصل از ساخت و فرآوری نانواشیاء ساخته شده، نیاز به یک راهنمای ویژه وجود دارد.
نانوفناوری و ایمنی
نود و هفتمین اجلاسیه کمیته ملی استانداردهای فناوری نانو در روز چهارشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۹ به صورت مجازی برگزار شد و استاندارد «فناوری نانو – رهنمودهایی برای مدیریت و دفع پسماند حاصل از ساخت و فرآوری نانواشیاء ساخته شده» تصویب و آماده انتشار گردید.
این استاندارد ملی، رهنمودهایی برای تمام فعالیت‌های مدیریت پسماند حاصل از ساخت و فرآوری نانواشیاء ساخته شده را ارائه و عدم قطعیت‌ها در این فناوری نوظهور و احتمال مواجهه محیط زیست و انسان را بررسی می‌کند. این رهنمودها برای تمام نقش آفرینان در زنجیره مدیریت پسماند، از جمله تولیدکنندگان نانواشیاء ساخته شده، اصلاح کننده‌های آنها و نیز شرکت‌های دفع پسماند و حمل کنندگان و گیرندگان پسماند حاصل از ساخت و فرآوری نانواشیاء ساخته شده کاربرد دارد.
استانداردسازی و فناوری نانو
این استاندارد برای مدیریت و دفع نانوچندسازه‌ها، پسماندهای مشتق از محصولات مصرفی حاوی نانواشیاء یا پسماندهای دارای نانواشیاء تصادفی یا نانواشیایی که ماهیت طبیعی دارند، پسماند حاصل از مواد غیرنانومقیاس حاصل از ساخت و فرآوری نانواشیاء ساخته شده، رهنمودی ارائه نمی‌دهد.
دو استاندارد ملی، یک استاندارد بین المللی و یک کتاب به عنوان منابع فنی برای تدوین این استاندارد ملی مورد استفاده قرار گرفته است. این استاندارد طی جلسات فنی متعدد و با مشارکت متخصصانی از دانشگاه‌ها، سازمان محیط زیست، شهرداری، شرکت تخصصی مرتبط و کارشناسان ستاد توسعه فناوری نانو به تدوین رسید.
فهامه،اولین و تنها شرکت بازرسی تاییدصلاحیت شده از سوی مرکز ملی تاییدصلاحیت ایران (NACI) در زمینه بازرسی فنی “محصولات فناوری نانو ” براساس الزامات استاندارد ایران-ایزو آی ای سی ۱۷۰۲۰ در ایران.
تدوین استانداردهای فناوری نانو
بنا به اظهارات بیت‌اللهی، این موقعیت ناشی از دستیابی کشور به جایگاه چهارم در تولید علم نانوفناوری در جهان، تولید بیش از ۷۲۰ محصول و صادرات آن به بیش از ۴۵ کشور به پشتوانه فعالیت‌ها و تلاش‌های بیش از ۳۰۰۰۰ محقق، دانشمند و فناور در چارچوب یک برنامه جامع و هوشمندانه بوده است. بعلاوه کسب این دستاوردها علیرغم شرایط دشوار تحریمی زمینه ساز توجه ویژه بسیاری از کشورهای در حال توسعه به راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی کشور…(ادامه مطلب)
ایزو و استانداردسازی فناوری نانو
براساس دسته بندی‌های تعریف شده برای استانداردها، بیشتر استانداردهای فناوری نانو منتشر شده توسط ISO در سال ۲۰۲۰ جزء دسته روش آزمون (Test Method) قرار داشتند به طوری که تعداد استانداردها در دسته‌های Test Method، Terminology، Specification و Practice به ترتیب ۸، ۲، ۱ و ۱ …(ادامه مطلب)