تدوین استاندارد ملی در زمینه اصول مطالعات توکسیکوکینتیک نانومواد
استانداردسازی نانوفناوری
نود و نهمین اجلاسیه کمیته ملی استانداردهای فناوری نانو در اردیبهشت ماه سال جاری به‌صورت مجازی برگزار و استاندارد «فناوری نانو – ملاحظات برای انجام مطالعات توکسیکوکینتیک با نانومواد» تصویب و آماده انتشار شد.
نانومواد خانواده‌ای از مواد شیمیایی هستند که مانند هر ماده شیمیایی دیگری می‌توانند طیف وسیعی از سمّیت را ایجاد کنند. علم توکسیکوکینتیک می‌تواند:
- به سنجش ایمنی ترکیبات از جمله نانومواد با شناسایی ارگان‌های بالقوه هدف و پتانسیل پایداری در ارگان‌ها کمک کند.
- برای ارزیابی این که آیا یک نانوماده رفتاری متفاوت با یک نانوماده مشابه یا ماده توده‌ای با ترکیب‌بندی شیمیایی مشابه دارد، استفاده شود.
- جذب، توزیع، سوخت و ساز و دفع ترکیبات خارجی در بدن را با گذشت زمان توصیف کند.
- مواجهه را با دوز داخلی مرتبط می‌کند؛ بنابراین، یکی از ابعاد کلیدی برای سمیت است.
- در طراحی مطالعات هدفمند سمیت و شناسایی پتانسیل ارگان‌های هدف کمک کند و اطلاعات مربوطه را برای توجیه یا چشم‌پوشی از مطالعات سمیت فراهم نماید.
- به‌عنوان پایه‌ای برای روش‌های گروه‌بندی و بررسی- سراسری مفید باشد.
نشان نانو (نانو نماد)
مجموعه قابل توجهی از مقالات پژوهشی منتشر شده، دستورالعمل‌های ملی و بین‌المللی، راهنماها و استانداردهای ملی و بین‌المللی در مورد استفاده از روش‌های توکسیکوکینتیک به منظور مطالعه سرنوشت مواد شیمیایی در بدن وجود دارد. اما هیچ‌یک از آن‌ها به نانومواد به صورت مجزا نمی‌پردازند و برخی حتی نانومواد را به‌طور خاص مستثنی می‌کنند. به‌عنوان مثال، استاندارد ملی ایران به شماره ۲۱۴۸۰ با عنوان «آزمون سمیت مواد شیمیایی – بررسی توکسیکوکینتیک – راهنما در مورد توکسیکوکینتیک»، شرح مفصلی را برای ارزیابی مشخصات توکسیکوکینتیک مواد شیمیایی ارائه می‌دهد، اما به‌طور شفاف بیان می‌کند که این راهنما برای آزمایش نانومواد درنظر گرفته نشده است، زیرا توکسیکوکینتیک نانومواد با یون‌ها و مولکول‌های محلول و ذرات بزرگ متفاوت است.
استاندارد و ایمنی نانوفناوری
این استاندارد ملی با مشارکت متخصصانی از دانشگاه، پژوهشگاه، شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه ایمنی و کارشناسان ستاد توسعه فناوری نانو تدوین شد. منبع مورد استفاده برای تدوین آن، استاندارد بین‌المللی ISO/TR ۲۲۰۱۹ است که در سال ۲۰۱۹ توسط سازمان بین‌المللی استاندارد(ISO) منتشر شده بود.
فهامه،اولین و تنها شرکت بازرسی دارنده گواهی نامه تاییدصلاحیت بازرسی فنی “محصولات فناوری نانو” در حوزه:
- شناسایی نانو ساختار و نانو اشیاء
- فرایند سنتز و فرایندهای ساخت و تولید
براساس الزامات استاندارد ایران-ایزو آی ای سی ۱۷۰۲۰ از مرکز ملی تاییدصلاحیت ایران (NACI).
نانوفناوری،ایمنی و استاندارد
براساس دسته بندی‌های تعریف شده برای استانداردها، بیشتر استانداردهای فناوری نانو منتشر شده توسط ISO در سال ۲۰۲۰ جزء دسته روش آزمون (Test Method) قرار داشتند به طوری که تعداد استانداردها در دسته‌های Test Method، Terminology، Specification و Practice به ترتیب…(ادامه مطلب)
واژه نامه استاندارد و استانداردسازی
اظهارنامه انطباق محصول:سندی است که براساس آن،انطباق محصول با استانداردها یا ضوابط فنی مربوطه اعلام میگردد…(ادامه مطلب)