آینده برونسپاری تولید

مشاوره مدیریت

تولید بدون کارخانه‏‏‌ یا در معنای عام آن، برون‌سپاری تولید ، یک‏‏‌ استراتژی در فرآیند کسب‌وکار است‏‏‌ که‏‏‌ از طریق‏‏‌ آن بخشی‏‏‌ از فرآیند تولید از طریق‏‏‌ برون‌سپاری به‏‏‌ شریک‏‏‌ تجاری واگذار می‌شود که‏‏‌ این‏‏‌ استراتژی امکان تنوع‏‏‌بخشی‏‏‌ به‏‏‌ تولید و تکمیل‏‏‌ سبد محصولات تولیدی با استفاده از ظرفیت‏‏‌ سایر واحدهای تولیدی، بدون تاسیس‏‏‌ کارخانه‏‏‌ را فراهم‏‏‌ می‏‏‌آورد.

یکی‏‏‌ از ضرورت‌های تولید در فضای تعاملی‏‏‌ تولید بدون کارخانه‏‏‌، انتخاب اجزای زنجیره و نوع همکاری استراتژیک‏‏‌ تولیدکننده نهایی‏‏‌ با اجزای سیستم‏‏‌ است‏‏‌ که‏‏‌ مدیریت‏‏‌ این‏‏‌ تعاملات نیازمند یک‏‏‌ الگوی شبکه‏‏‌ای شامل‏‏‌ ارتباطات زنجیره‌ای طراحی‏‏‌، تولید، ساخت‏‏‌ و فروش و همچنین‏‏‌ وجود استراتژی حمایتی‏‏‌ از شبکه‏‏‌ از سوی بنگاه اصلی‏‏‌ است‏‏‌. ارزش بازار جهانی‏‏‌ برون‌سپاری فرآیند کسب‌وکار در جهان از سوی موسسه‏‏‌ دیلویت‏‏‌ برای سال ٢٠٢٣ حدود ٣۵٠میلیارد دلار پیش‌بینی‏‏‌ شده بود‏‏‌ و برآورد می‌شود تا سال ٢٠٢٧، به‏‏‌ ۴۵٠میلیارد دلار برسد که‏‏‌ نشان‌دهنده نرخ رشد سالانه‏‏‌ مرکب‏‏‌ ۴۸.۶‌درصد بین‏‏‌ سال‌های ٢٠٢٣ و ٢٠٢٧ است‏‏‌.

مدیریت‌‌‌ زنجیره تامین‌‌‌ یکی‌‌‌ از فرآیندهای مهم قابل‌‌‌ برون‌سپاری در هر کسب‌وکاری است‌‌‌ که‌‌‌ طی‌‌‌ آن فرآیندها و جریانات ساخت‌‌‌ محصولات کنترل می‌شود.تولید بدون کارخانه‌‌‌ (Factory less  manufacture) به‌‌‌عنوان یک‌‌‌ استراتژی کسب‌وکار، بر پایه‌‌‌ برون‌سپاری بخشی‌‌‌ از فرآیند تولید است‌‌‌ که‌‌‌ با هدف بهره‌مندی از ظرفیت‌‌‌های تولید موجود برای دستیابی‌‌‌ به‌‌‌ مزیت‌‌‌های رقابتی‌‌‌ اتخاذ می‌شود.

به‌‌‌طور خلاصه،‌‌‌ تولید بدون کارخانه‌‌‌ به‌‌‌ مفهوم برون‌سپاری ساخت‌‌‌ و تولید در سایر کارخانه‌های صنعتی‌‌‌ است‌‌‌. استراتژی تولید بدون کارخانه‌‌‌، به‌‌‌کارگیری سیستمی‌‌‌ است‌‌‌ که‌‌‌ از طریق‌‌‌ آن می‌‌‌توان اقدام به‌‌‌ متنوع‌سازی و تکمیل‌‌‌ سبد محصولات تولیدی با استفاده از ظرفیت‌‌‌های سایر واحدهای تولیدی و بدون تاسیس‌‌‌ کارخانه‌‌‌ کرد. در این‌‌‌ روش، محصولات با استفاده از ظرفیت‌‌‌های خالی‌‌‌ سایر تولیدکنندگان و از مسیر کاهش‌‌‌ هزینه‌‌‌های ثابت‌‌‌ و سربار جانبی‌‌‌ تولید می‌شوند. بنابراین یکی‌‌‌ از ویژگی‌‌‌های اصلی‌‌‌ تولید بدون کارخانه‌‌‌ ‌نیاز نداشتن به‌‌‌ سرمایه‌‌‌ زیاد است‌‌‌ و شرکت‌های تولیدکننده تنها در موارد ضروری و حسب‌‌‌ نیاز اقدام به‌‌‌ راه‌اندازی برخی‌‌‌ خطوط مونتاژ یا بسته ‌بندی می‌کنند.

 عارضه یابی

برون‌سپاری تولید (Outsource manufacturing) نیز در واقع‌‌‌ نوعی‌‌‌ فرآیند تولید بدون کارخانه‌‌‌ است‌‌‌ که‌‌‌ با هدف بهره‌‌‌گیری از صرفه‌‌‌های ناشی‌‌‌ از مقیاس به‌‌‌‌عنوان یک‌‌‌ استراتژی در برخی‌‌‌ از کسب‌وکارها اتخاذ می‌شود. عبارت‌های تولید بدون کارخانه‌‌‌ و برون‌سپاری تولید گاه در مفهوم مشترک به‌‌‌ کار گرفته‌‌‌ می‌‌‌شوند، اما عموما در برخی‌‌‌ از صنایع‌‌‌ که‌‌‌ تجهیزات تولیدی در محل‌‌‌ کسب‌وکار وجود دارد، اما با هدف کاهش‌‌‌ قیمت‌‌‌ تمام‌شده و کسب‌‌‌ مزیت‌‌‌های رقابتی‌‌‌، فرآیند تولید به‌‌‌ بیرون واگذار می‌شود، مفهوم برون‌سپاری تولید کاربرد بیشتری می‌‌‌یابد.

با توجه‌‌‌ به‌‌‌ پیچیدگی‌‌‌های فرآیند تولید، برون‌سپاری تولید موجب‌‌‌ تمرکز کسب‌وکار بر ابعاد نوآوری محصول،برندینگ‌‌‌، بازاریابی‌‌‌ و توسعه‌‌‌ شبکه‌‌‌ فروش می‌شود. براساس گزارش دیلویت‌‌‌، شرکت‌های بزرگ‌تر ۶۶‌درصد بیشتر از کسب‌وکارهای کوچک‌‌‌ برون‌سپاری می‌کنند. همچنین‌‌‌ ۶۶‌درصد از کسب‌وکارهای دارای بیش‌‌‌ از ۵٠نیروی کار، در برون‌سپاری خدمات سرمایه‌گذاری می‌کنند، در حالی‌‌‌ که‌‌‌ تنها ٢٩‌درصد از شرکت‌های با ۵٠ کارمند یا کمتر بودجه‌‌‌ای را برای پشتیبانی‌‌‌ خارجی‌‌‌ در عملیات خود اختصاص می‌دهند. یکی‌‌‌ از دلایل‌‌‌ احتمالی‌‌‌ این‌‌‌ امر این‌‌‌ است‌‌‌ که‌‌‌ شرکت‌های کوچک‌‌‌ (شرکت‌هایی‌‌‌ که‌‌‌ کمتر از ۵٠کارمند دارند)، توانایی‌‌‌ مالی‌‌‌ برای سرمایه‌گذاری در خدمات برون‌سپاری را ندارند، درست‌‌‌ برخلاف شرکت‌های بزرگ‌تر که‌‌‌ منابع‌‌‌ مالی‌‌‌ بیشتری در اختیار دارند.

یکی‌‌‌ از نمونه‌‌‌های بارز برون‌سپاری تولید در #صنعت_خودرو است‌‌‌. به‌طور مثال، شرکت‌‌‌ فورد موتور، تولید بخشی‌‌‌ از قطعات خود را به‌‌‌ سازندگان مختلف‌‌‌ در سراسر جهان واگذار کرده است‌‌‌. این‌‌‌ تولیدکنندگان، سفارش‌ها را تحت‌‌‌ دستورالعمل‌‌‌های دقیق‌‌‌ ارائه‌شده توسط‌‌‌ شرکت‌‌‌ فورد تولید می‌کنند. صنعت پوشاک یکی‌‌‌ دیگر از صنایعی‌‌‌ است‌‌‌ که‌‌‌ در سطح‌‌‌ جهان، برون‌سپاری برای تولید در آن به‌وفور دیده می‌شود. به‌‌‌‌طور مثال، بسیاری از برندهای مد مانند گوچی‌‌‌ و پرادا تولید لباس خود را به‌‌‌ کشورهایی‌‌‌ مانند چین‌‌‌ و بنگلادش برون‌سپاری می‌کنند. در این‌‌‌ کشورها، عموما به‌‌‌ دلیل‌‌‌ نیروی کار ماهر و دستمزد ارزان‌تر، هزینه‌‌‌های تولید پایین‌‌‌تر است‌‌‌ و همین‌‌‌ موضوع موجب‌‌‌ شده است‌‌‌ تا برندهای سطح‌‌‌ بالا با برون‌سپاری تولید پوشاک به‌‌‌ این‌‌‌ کشورها، بتوانند با قیمت‌های مقرون‌به‌‌‌ صرفه‌‌‌تری تولید کنند.

 مشاوره

برون‌سپاری تولید برخی‌‌‌ چالش‌‌‌ها را به‌‌‌ همراه دارد که‌‌‌ لازم است‌‌‌ کسب‌وکارها قبل‌‌‌ از اتخاذ این‌‌‌ استراتژی از آنها آگاه باشند و در برنامه ‌‌‌ریزی ‌های خود برای تولید، این‌‌‌ ریسک‌‌‌ها را مدنظر قرار دهند. برخی‌‌‌ از این‌‌‌ ریسک‌ ‌‌ها عبارتند از: شناخت‌‌‌ و تسلط‌‌‌ کامل‌‌‌ نسبت‌‌‌ به‌‌‌ ابعاد مختلف‌‌‌ برون‌سپاری از جمله‌‌‌ تکنولوژی مورد استفاده در فرآیند تولید ، کیفیت‌‌‌ و فرآیند تولید، هزینه‌‌‌ تمام‌شده، زمان لازم برای تولید و میزان تعهد شریک‌‌‌ تجاری در ایفای تعهدات خود که‌‌‌ لازم است‌‌‌ در برون ‌سپاری ساخت‌‌‌ و تولید مدنظر قرار گیرند.

لازم است‌‌‌ پیش‌‌‌ از برون‌سپاری تولید، کیفیت‌‌‌ محصولات تولیدی شریک‌‌‌ موردنظر، مورد بررسی‌‌‌ قرار گیرد. یکی‌‌‌ از مهم‌ترین‌‌‌ اصولی‌‌‌ که‌‌‌ در تنظیم‌‌‌ قراردادهای برون‌سپاری لازم است‌‌‌ مدنظر قرارگیرد، امکان رصد پیشرفت‌‌‌ فرآیند تولید توسط‌‌‌ متقاضی‌‌‌ است‌‌‌. لازم است‌‌‌ متقاضی‌‌‌ چشم‌‌‌انداز روشنی‌‌‌ از مراحل‌‌‌ و فرآیند تولید داشته‌‌‌ و امکان نظارت بر این‌‌‌ فرآیند فراهم‌‌‌ باشد. برون‌سپاری تولیدصنعتی‌‌‌ به‌‌‌ دلیل‌‌‌ اینکه‌‌‌ امکان تدقیق‌‌‌ زیرساخت‌‌‌های لازم و دانش‌‌‌ و مهارت در مورد نحوه تولید محصول را از سفارش‌دهنده می‌گیرد، بنابراین‌‌‌ تا حدِ زیادی، قدرت چانه‌‌‌زنی‌‌‌ با پیمانکار تحت‌تاثیر این‌‌‌ موضوع قرار می‌گیرد.

در نتیجه‌‌‌ این‌‌‌ امکان وجود دارد که‌‌‌ پیمانکار از قدرت خود در راستای افزایش‌‌‌ تدریجی‌‌‌ هزینه‌‌‌ها استفاده کند. با توجه‌‌‌ به‌‌‌ اینکه‌‌‌ تولید داخلی‌‌‌، امکان بهبود فرآیندها و بهبودکیفیت‌‌‌ محصولات و توسعه‌‌‌ محصول را فراهم‌‌‌ می‌‌‌آورد، در طرف مقابل‌‌‌، برون‌سپاری تولید توسعه‌‌‌ یا بهبود محصول را با مشکل‌‌‌ مواجه‌‌‌ می‌کند؛ زیرا بهبود کیفیت‌‌‌ محصول به‌‌‌ منابع‌‌‌ و عوامل‌‌‌ خارج از بنگاه متّکی‌‌‌ بوده و ممکن‌‌‌ است‌‌‌ تشخیص‌‌‌ راه‌های ارتقای کیفیتِ‌‌‌ محصول دشوار شود.

فراتر از تولید بدون کارخانه‌‌‌ که‌‌‌ معادل برون‌سپاری تولید است‌‌‌، مفهوم برون‌سپاری فرآیند کسب‌وکار Business Process Outsourcing  نیز وجود دارد که‌‌‌ طی‌‌‌ آن یک‌‌‌‌شرکت‌‌‌، برخی‌‌‌ عملکردهای تجاری (حقوق و دستمز،زنجیره تامین و…) را برون‌سپاری می‌کند تا توسط‌‌‌ شرکت‌‌‌ دیگری مدیریت‌‌‌ شود.

طرح توجیهی

یکی‌‌‌ از فرآیندهای مهمی‌‌‌ که‌‌‌ در هر کسب‌وکاری قابل‌‌‌ برون‌سپاری است‌‌‌ مدیریت‌‌‌ زنجیره تامین‌‌‌ Supply Chain Management  است. مدیریت ‌‌‌زنجیره تامین (SCM)‌‌‌ دربرگیرنده مراحل‌‌‌ کنترل و نظارت بر فرآیند ساخت‌‌‌ و فروش کالاهای تجاری، از تامین‌‌‌ مواد و ساخت‌‌‌ کالا تا توزیع‌‌‌ و فروش آنهاست. به‌عنوان مثال، برای تولید کفش‌‌‌، گاهی‌‌‌ اوقات مواد خام از چند‌‌‌ منبع‌‌‌ در سراسر جهان تهیه‌‌‌ می‌شود. سپس‌‌‌ مواد اولیه‌‌‌ به‌‌‌ شرکت‌‌‌ سازنده کفش‌‌‌ ارسال می‌شود.  سپس‌‌‌ کفش‌‌‌ها برای شرکت‌هایی‌‌‌ که‌‌‌ آنها را بین‌‌‌ مشتریان توزیع‌‌‌ می‌کنند ارسال می‌شود. در تمام این‌‌‌ مدت، موجودی‌ها مدیریت‌‌‌ می‌‌‌شوند تا منابع‌‌‌ به‌‌‌‌موقع‌‌‌ برسند، اما هزینه‌‌‌ ذخیره‌سازی، نیروی کار یا سایر هزینه‌‌‌های اضافی‌‌‌ را ندارند.

 مدیریت‌‌‌ زنجیره تامین‌‌‌ فرآیند پیچیده‌ای است‌‌‌ که‌‌‌ اگر به‌‌‌ طور دقیق‌‌‌ انجام نشود، می‌‌‌تواند سبب کاهش‌‌‌ حاشیه‌‌‌ سود شرکت‌ها شود. شرکای منتخب‌‌‌ در زنجیره تامین‌‌‌ می‌‌‌توانند برای یک‌‌‌ شرکت‌‌‌ جایگاه قانونی‌‌‌ و اخلاقی‌‌‌ ایجاد کنند یا آن را از بین‌‌‌ ببرند. مدیریت‌‌‌ زنجیره تامین‌‌‌ شامل‌‌‌ مشاور حقوقی‌‌‌، فرآیند پرداخت‌‌‌، جست‌وجوی شرکا برای تامین‌‌‌ منابع‌‌‌،کنترل کیفیت، رویه‌‌‌های حسابداری، نرم‌افزار تخصصی‌‌‌ و… است‌‌‌.

 براساس نظرسنجی‌‌‌ جهانی‌‌‌ موسسه‌‌‌ دیلویت‌‌‌ در سال ٢٠٢٢ در خصوص برون ‌سپاری فرآیندها، یک‌‌‌ مدیر از هر دو مدیر، یافتن‌‌‌ متخصصان مناسب‌‌‌ و مستعد را بزرگ‌ترین‌‌‌ چالش‌‌‌ داخلی‌‌‌ در پیشبرد استراتژی‌های شرکت‌‌‌ می‌‌‌دانند و بنابراین‌‌‌ اقدام به‌‌‌ برون‌سپاری می‌‌‌کنند. محدودیت‌‌‌ در استفاده از فناوری ‌ها و ابزارهای تحلیل‌‌‌ داده و محدودیت‌‌‌ در هماهنگی‌‌‌ بین‌‌‌ وظایف‌‌‌ از دیگر اصلی‌‌‌ دلایل‌‌‌ شرکت‌ها برای برون‌سپاری بخشی‌‌‌ از فرآیندهاست.

کسب‌وکارها در حال حاضر سرمایه‌گذاری زیادی روی فناوری‌های نسل‌‌‌ چهارم انجام می‌دهند تا از رقبا جلوتر باشند و سریع‌‌‌تر وارد بازار شوند. کلان داده، اینترنت‌‌‌ اشیا و هوش مصنوعی‌‌‌ به‌‌‌ دلیل‌‌‌ تاثیر انقلابی‌‌‌ که‌‌‌ بر صنعت‌‌‌ تولید خواهند داشت‌‌‌ دلیل‌‌‌ اصلی‌‌‌ تلاش شرکت‌ها در سراسر جهان برای نوآوری در این‌‌‌ صنعت‌‌‌ را نشان می‌دهد.

منبع:دنیای اقتصاد

 

زنجیره تامین ، سرمایه گذاری ، امکان سنجی ، مطالعات اقتصادی