نانوفناوری و کامپوزیت ها!
فناوری نانو به دنیای کامپوزیتها پیوست تا دوام تولیدات افزایش یابد
دنیای پیرامون ما مملو است از فناوریهایی است که در پیوند با یکدیگر، کاربردهالی خاصی را به نمایش میگذارند و نانوفناوری جایگاهی ویژه دارد.نام کامپوزیت را به وفور شنیدهایم اما درباره کاربردهایش کمتر می دانیم. به ویژه اگر در پیوند با نانوفناوری، مفهوم تازهای را با ویژگیهای منحصر بهفرد خلق کرده باشد.
این روزها تعداد شرکتهایی که محصولات کامپوزیتی را با استفاده از ویژگیهای خاص فناوری نانو، به بازار ارائه میدهند، روبه افزایش است و هرکدام تصویر تازهای از قابلیتهای این فناوری را به نمایش میگذارند
نخست باید درباره کامپوزیتها قدری بیشتر بدانیم. شاید اگر سر و کارمان به دندانپزشکی افتاده باشد یا در فضای اینترنت جستوجویی ساده، نمونهای قابل لمس از کاربرد این فناوری را در کامپوزیتهای دندانی میداند.
مواد به صورت طبیعی یا مهندسی شده و با استفاده از فناوریهای پیشرفته ساخته میشوند. استخوانها جزو کامپوزیتهای طبیعی به شمار میروند. موادی که بر اساس فناوری و به روش مهندسی ساخته شدهاند، شامل ۳ دسته اصلی پایه فلز، پایه پلیمر و پایه سرامیک قرار میگیرند و کامپوزیتها، به عنوان چهارمین دسته از این فناوریها معرفی شدهاند. کامپوزیتها دارای اجزای گوناگونی هستند و هر جزء، ویژگیهای خاص خود برخوردار است.
ورود ویژگیهای جدید با استفاده از ویژگیهای نانو
عمده کامپوزیتها از یک الگوی ترکیب مشخص و واحد بهره میبرند، به طوریکه از یک فاز زمینه، همچنین یک یا چند فاز تقویتکننده ساخته شدهاند که به بخش تقویتکننده پرکننده نیز گفته میشود. اجزای تشکیلدهنده یک کامپوزیت با هم به صورت شیمیایی ترکیب نمیشوند به طوری که اجزای تشکیل دهنده ماهیت شیمیایی و طبیعی خود را کاملا حفظ می کنند و سطح مشترک مشخصی بین اجزا وجود دارد.
نشان نانو
نشان نانو یک نشان ملی ویژه محصولات فناوری نانو میباشد که مجوز استفاده از آن توسط سازمان ملی استاندارد و با همکاری ستاد توسعه فناوری نانو صادر میشود. این نشان در شورای عالی استاندارد به تصویب رسیده…(ادامه مطلب)
حال اگر این فاز پر تقویت کننده از مواد نانویی تشکیل شده باشد، ماده ترکیبی نانوکامپوزیت خواهد بود. انواع نانو کامپوزیتها در بازار تجاری وجود دارند که در حوزههای گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرند. نانوکامپوزیتهای پایه پلیمری، نانو کامپوزیتهای پایه سرامیکی و نانو کامپوزیتهای پایه فلزی که هریک از کارایی خاصی برخوردارند، جزو این دستهبندی قرار میگیرند.
نانو کامپوزیت ها و کاربردها ها آن
فرآوردههای کامپوزیتی که با تکیه به ویژگیهای نانویی تولید میشوند، در حوزههای مختلفی از جمله صنعت ساختمان، پزشکی، مهندسی و صنایع نفت و گاز به کار میروند.یکی از کاربردهای نانوکامپوزیت به طور خاص توسط یک شرکت دانشبنیان در حوزه آب و فاضلاب نمایان شده است. این شرکت با تولید دریچه منهول یا دهانه آدم رو که در مسیرهای فاضلاب، مخابراتی و خطوط انتقال نیرو کاربرد دارد، این تجهیزات را تولید کرده است.
نانو فناوری و تجاری سازی
این محصول تا پیش از این از جنسهای مختلفی تولید میشد و کاربرد فراوانی در سیستم های شهری و روستایی دارد. انتخاب دریچهای از جنس مناسب و با دوام به منظور درپوشی بر روی دهانه چاهها و منهولها همواره چالشبرانگیز بوده است. دریچههای چدنی به عنوان یکی از گزینههای اصلی برای نصب بر روی دهانه منهولها مطرح بودهاند اما با وجود استحکام مناسب، ریختهگری آسان و قابلیت تولید در شکلهای دلخواه، نقاط ضعفی همچون وزن سنگین، دارا بودن پتانسیل سرقت بالا، قیمت نسبتا زیاد و زنگزدگی و پوسیدگی در محیطهای مرطوب دارند.
بر همین اساس، دریچههای نانوکامپوزیتی با وجود دارا بودن تمام ویژگیهای مثبت مورد انتظار برای یک دریچه منهول، دارای کمترین قیمت در میان سایر جنسهای دریچه هستند و این یک مزیت رقابتی اساسی برای آنها محسوب میشود.
نانوفناوری و استانداردسازی
شرکتهای دانشبنیان مختلفی در حوزه تولید محصولات نانویی و کامپوزیتی ورود پیدا کردهاند و در بازار رقابتی داخلی و بینالمللی، تولیداتشان را عرضه میکنند. در همین راستا، ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، از ایدههای نوآورانه، تجاریسازی محصولات دانشبنیان و توسعه فناوریهای این حوزه حمایت میکند.
فهامه،اولین و تنها شرکت بازرسی دارنده گواهی نامه تاییدصلاحیت بازرسی فنی “محصولات فناوری نانو”در حوزه:
- شناسایی نانو ساختار و نانو اشیاء
- فرایند سنتز و فرایندهای ساخت و تولید
براساس الزامات استاندارد ایران-ایزو آی ای سی ۱۷۰۲۰ از مرکز ملی تاییدصلاحیت ایران (NACI).
مطلب مرتبط ؛ بازرسی فنی ؛ بازرسی کالا ؛ ارزیابی انطباق
استاندارد نانو
استانداردهای بین المللی ISO/TS 21237:2020 و ISO/TS 21975:2020 در سال ۲۰۲۰ به راهبری ایران در کمیته فنی استانداردهای فناوری نانو سازمان ایزو به تصویب رسیده است. در این کمیته ۳۷ کشور بهعنوان عضو اصلی و ۱۸ کشور بهعنوان عضو ناظر وجود دارند که ایران به عنوان عضو اصلی کمیته، مشارکت فعالی در تدوین استانداردهای بین المللی…(ادامه مطلب)